Bezskuteczne postępowanie egzekucyjne to zła wiadomość dla wierzyciela, jednak nie musi oznaczać braku możliwości odzyskania należności. Warto mieć na uwadze, że samo doprowadzenie do postępowania egzekucyjnego oznacza najczęściej długotrwały proces, bowiem poprzedzony jest postępowaniem sądowym w celu uzyskania tytułu wykonawczego. Następnie sprawa zostaje skierowana do właściwego komornika sądowego, aby rozpoczął egzekucję długu. Jednakże okazać się może, że czynności podjęte przez organ egzekucyjny będą bezskuteczne i wówczas pozostaje pytanie: „Co dalej?”. W tej sytuacji trzeba przejść do dalszych działań windykacji wierzytelności.
WINDYKACJA
Po bezskutecznej egzekucji długu, następuje windykacja należności, w ramach której wierzyciel może na przykład sprzedać wierzytelność na giełdzie długów lub zwrócić się do podmiotu zajmującego się windykacją masową.
Sprzedaż długów może stanowić najszybszą drogę do odzyskania swojej należności należy jednak nastawić się, że w tym wypadku nie dojdzie do pełnego zaspokojenia roszczenia. Często dług sprzedawany jest poniżej jego faktycznej wartości, co oznacza że należność wierzyciela nie zostaje zaspokojona w całości, ale pozwala przynajmniej na częściowe odzyskanie środków finansowych. Cena sprzedaży to zazwyczaj kilka lub kilkanaście procent wartości zadłużenia. Niska cena stanowi konsekwencję faktu, iż musi pozostać możliwość zarobku dla nabywcy długu w przypadku skutecznej windykacji.
Wybierając drugą ze wspomnianych opcji musimy z całą pewnością uzbroić się w cierpliwość, a także uwzględnić fakt, że przedsiębiorstwa windykacyjne pobierają prowizję za odzyskiwanie należności. Postępowanie windykacyjne ma prowadzić do uświadomienia dłużnikowi obowiązku spłaty długu, w toku takiego postępowania można również uzgodnić ratalną spłatę zadłużenia. Działania podmiotu zajmującego się windykacją należności polegają przede wszystkim na bezpośrednim dotarciu do dłużnika.
PONOWNE POSTĘPOWANIE EGZEKUCYJNE
Niezależnie od powyższych możliwości pamiętać należy, że umorzenie postępowania egzekucyjnego z uwagi na jego bezskuteczność nie pozbawia wierzyciela prawa do ponownego wszczęcia egzekucji. Umorzenie postępowania nie jest równoznaczne z umorzeniem długu. W myśl przepisów Kodeksu Cywilnego roszczenia stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu przedawniają się upływem 6 lat, zaś świadczenia okresowe należne w przyszłości przedawniają się z upływem 3 lat. Dlatego możemy wielokrotnie wszczynać postępowanie egzekucyjne, które przerywać będzie bieg przedawnienia. W trakcie toczącej się egzekucji przedawnienie nie biegnie, a od czasu zakończenie egzekucji przez komornika termin wskazany powyżej biegnie na nowo. W okresie kilku lat od momentu, w którym uzyskaliśmy tytuł wykonawczy, sytuacja finansowa dłużnika może ulec zmianie i znacznej poprawie. Dłużnik może przykładowo podjąć nową pracę lub odziedziczyć majątek, z którego możliwe będzie zaspokojenie należności, co za tym idzie kolejne postępowanie egzekucyjne może zakończyć się sukcesem.
BEZSKUTECZNA EGZEKUCJA Z MAJĄTKU SPÓŁKI Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ I SPÓŁKI JAWNEJ - DODATKOWE MOŻLIWOŚCI
Przepisy Kodeksu spółek handlowych przewidują dodatkowe możliwości i dodatkową ochronę dla wierzycieli, których dłużnikami są spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Ustawodawca wprowadził do polskiego porządku prawnego regulację umożlwiającą skierowanie przez osobę uprawnioną swoich roszczeń do członków zarządu, którzy odpowiadają solidarnie. Oczywiście, aby mogło dojść do skutecznego dochodzenia należności od członków zarządu muszą najpierw zostać spełnione określone przesłanki oraz nie może mieć miejsca sytuacja zwalniająca członka organu od odpowiedzialności. W przypadku bezskutecznej egzekucji, należy skierować do sądu pozew o zapłatę przeciwko członkom zarządu. Działanie takie jest w pełni uprawnione i to na członku zarządu spoczywać będzie obowiązek wykazania okoliczności, które mogłyby zwolnić go od odpowiedzialności, aby to zrobić musi wykazać na przykład, że we właściwym czasie zgłosił wniosek o ogłoszenie upadłości lub, że niezgłoszenie wniosku nastąpiło nie z jego winy. Przesłanki, które mogłyby prowadzić do zwolnienia członka zarządu z odpowiedzialności określone zostały w art. 299 §2 Kodeksu spółek handlowych. Skierowanie postępowania przeciwko członkom zarządu może okazać się metodą bardziej efektywną niż składanie kolejnych wniosków egzekucyjnych do komornika sądowego o wszczęcie postępowania egzekucyjnego wobec spółki, w szczególności doprowadzi do rozszerzenia kręgu podmiotów zobowiązanych do spłaty długu.
Ciekawą konstrukcją prawną jest również przewidziana w Kodeksie spółek handlowych odpowiedzialność subsydiarna wspólników spółki jawnej. Zgodnie z art. 22 §2 Kodeksu spółek handlowych Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką, z uwzględnieniem art. 31. Natomiast art. 31 przyznaje wierzycielowi, w przypadku bezskuteczności egzekucji z majątku spółki, prawo do prowadzenia egzekucji z majątku wspólnika, przy czym możliwe jest wniesienie powództwa przeciwko wspólnikowi jeszcze zanim egzekucja wobec spółki będzie bezskuteczna. Na podstawie odniesień ustawowych taka odpowiedzialność wspólników znajduje zastosowanie również w innych spółkach osobowych.
PODSUMOWANIE
Mając na uwadze całość przedstawionych powyżej możliwości stwierdzić należy, że pierwsza bezskuteczna egzekucja długu, nie przesądza o braku możliwości odzyskania należności. Windykacja wierzytelności stale rozwija się poprzez poszukiwanie efektywnych metod docierania do dłużników umożliwiając skuteczne prowadzenie postępowania windykacyjnego. Ponadto, jak zostało wskazane, możliwości są różne, zatem jeżeli nie jesteś pewny, co najlepiej zrobić w Twojej sprawie, warto skonsultować się z radcą prawnym lub adwokatem celem przeanalizowania, jakie działania w danej sytuacji mogą okazać się najbardziej skuteczne.
Aplikant radcowski
Marta Nadolska
